Page 11 - hoeves

HVoorwoord
et Haspengouwse landschap en de landbouw zijn al eeuwenlang met elkaar verstrengeld; de vruchtbare leemgron-
den hebben als economische drager lange tijd dé belangrijkste economie gemaakt. Vandaag zien we nog steeds een sterk uitgebouwd agro- voedingscomplex in de fruitsector. Maar ook de akkerbouw is sterk geëvolueerd en geïntensi- eerd. Als economische drager is de land- en tuinbouw tegelijk een fundamenteel onderdeel van onze ruimtelijke structuur.
Dat de Limburgse land- en tuinbouw- beeldbepalend zijn voor Haspengouw zien we aan de vele vierkantshoeves. Deze visuele blikvangers staan vandaag onder druk. Net als in de rest van Vlaanderen, staat ook het Haspengouwse platteland voor nieuwe uitdagingen. Een wijzigende econo- mische dynamiek in de landbouw - met onder meer de toenemende mechanisering en schaal- vergrotingen - heeft er toe geleid dat veel agra- rische gebouwen hun functie hebben verloren. Veel vierkantshoeves staan leeg en dreigen te verkrotten.
Een herbestemming van deze gebouwen is een uitdaging: veel van deze gebouwen zijn of wa- ren zeer functioneel gebouwd en bieden vooral volume zonder meer. De herbestemming van deze leegstaande gebouwen botst op diverse beperkingen. Niet enkel hoge renovatiekosten, maar ook juridische en stedenbouwkundige knelpunten verhinderen een nieuwe toekomst voor deze gebouwen. Zo liggen sommige hoe- ves zonevreemd of binnen een ruimtelijk uit- voeringsplan en moeten ze dus passen binnen de visie van lokale overheden. Ook een be- schermd karakter beperkt de bestemmingsmo- gelijkheden.
Toch heeft dit landbouwpatrimonium mogelijk- heden. De vele pilootprojecten in Vlaanderen tonen de bijzondere kwaliteiten van ons plat- teland. Door ons te richten op het behoud, het opwaarderen én het versterken van deze kwaliteiten kunnen we ook het Haspengouwse platteland leefbaar houden en de identiteit van onze dorpen blijven koesteren.
Nieuwe aangepaste mogelijkheden voor leeg- staande hoeves bieden mogelijkheden voor een dynamische ontwikkeling van het platte- land, zonder kostbare nieuwe ruimte te moeten aansnijden. Geslaagde invullingen hebben een positieve ruimtelijke impact waarbij rekening gehouden wordt met mobiliteit, schaalgrootte, landschappelijke integratie, ...
Als gedeputeerde voor zowel ruimtelijke or- dening, landbouw als platteland wil ik via dit e-book beleidsmakers, bewoners en bouw- heren inspireren om aan de slag te gaan. Ste- bo is een ideale partner om creatief en met een open geest na te denken over de toe- komst van ons landbouwpatrimonium. Zij gaven aan drie leegstaande agrarische gebou- wen in Haspengouw een nieuwe invulling. Ver- der wordt het boek aangevuld met geslaagde herbestemmingen.
Laat dit e-book een eerste stap zijn richting een dynamisch Haspengouw. In dialoog met bewo- ners moeten we een beleid creëren dat tege- moetkomt aan de noden en verwachtingen van zij die dagelijks wonen, werken, ontspannen, verzorgd worden, spelen, sporten, leren ... op het Haspengouwse platteland.
Ik wens u alvast veel inspiratie!
Inge Moors
Gedeputeerde Ruimtelijke Ordening, Landbouw en Platteland
11
Naar een nieuwe invulling voor leegstaand landbouwpatrimonium